Een bredere blik op de kritiek op VCA-examens

Op Cobouw.nl is een artikel verschenen waarin bouwopleiders, onderwijskundigen en Vluchtelingenwerk Nederland kritiek uiten op de VCA-examens. Vragen zouden ingewikkeld zijn en niet goed passen bij de werksituatie van de kandidaat. Ook de nieuwe, meer toepassingsgerichte manier van examineren zou een drempel zijn. Hierdoor lukt het sommige mensen maar niet om voor het examen te slagen.

Het vraagstuk is groter dan alleen het examen

Het VCA-examen is het sluitstuk van een traject waarin verschillende partijen een rol hebben om iemand voor te bereiden op het doen van risicovol werk of het werken in een risicovolle omgeving:

  • De opdrachtgever kijkt zorgvuldig of en voor welke werkzaamheden VCA nodig is en schakelt alleen gekwalificeerd personeel in, ook als de tijdsdruk hoog is.
  • De werkgever biedt in overleg een introductieprogramma, training on-the-job, opleiding of coaching aan om kennis en ervaring op te doen.
  • De opleider zorgt voor een opleiding die aansluit op iemands leerbehoefte, gebruikt up-to-date opleidingsmateriaal en oefent met proefexamens en computervaardigheden.
  • Het examencentrum zorgt voor goede examenomstandigheden en -faciliteiten.
  • De SSVV maakt de examens zo doeltreffend en toegankelijk mogelijk.
  • En de kandidaat zelf doet natuurlijk zijn best om zich zo goed mogelijk voor te bereiden.

Of iemand wel of niet slaagt voor zijn VCA-examen, is dus van meerdere factoren afhankelijk. Soms is het gewoon een ingewikkelde puzzel, waarin niet één oorzaak is aan te wijzen.

Samenwerken voor veiligheid

Als SSVV voelen we een sterke verantwoordelijkheid voor ons aandeel in het geheel. Daarom hebben we onder andere de volgende acties in gang gezet:

  • Met de Centrale Examencommissie VCA kijken we wat we kunnen doen aan de problemen die statushouders ervaren.
  • We hebben de Stichting Lezen en Schrijven gevraagd het taalniveau van onze examens te beoordelen en op basis van hun bevindingen verbeteringen doorgevoerd.
  • We gebruiken steeds meer beeld in de examens (inmiddels voor zo'n 15 procent van de vragen).
  • We werken aan het verbeteren van de voorleesfunctie.
  • We werken aan het branchespecifieker maken van de examens, zodat ze beter aansluiten op de belevingswereld van medewerkers in verschillende branches.
  • We denken na over het ontwikkelen van examens die gericht zijn op observatie. Dit zou een oplossing kunnen zijn voor bijvoorbeeld statushouders en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
  • We helpen begeleiders van mensen die moeite hebben met hun VCA-examen met praktische tips. Vandaag hebben we hiervan een aantal gepubliceerd.

We nemen de kritiek op de VCA-examens dus serieus. Maar we vinden ook dat deze kritiek in een breder perspectief moet worden geplaatst. We blijven de bijbehorende discussie graag op een constructieve manier met alle betrokkenen voeren. Want uiteindelijk delen we hetzelfde belang: dat iedereen elke dag weer veilig aan het werk gaat.